กรมพระคลังข้างที่

  • ชื่อ
    พ.ศ.2478 สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์
    รายละเอียด :
    ภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองปี พ.ศ.2475 ในปี พ.ศ.2476 มีการปรับกรมพระคลังข้างที่เดิม ให้เปลี่ยนเป็น สำนักงานพระคลังข้างที่ ภายใต้การดูแลของนายกรัฐมนตรีโดยตรง ต่อมาภายหลังรัชกาลที่ 7 ทรงประกาศสละราชสมบัติในวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ.2478 ได้มีการประกาศใช้ พระราชบัญญัติจัดระเบียบทรัพย์สินฝ่ายพระมหากษัตริย์ พ.ศ.2479 มีการตั้งกระทู้เรื่องการขายที่ดินของพระคลังข้างที่ให้กับบุคคลบางคน โดยนายเลียง ไชยกาล       ผู้แทนราษฎรจังหวัดอุบลราชธานี จากนั้น นายไต๋ ปาณิกบุตร ผู้แทนราษฎรจังหวัดพระนคร ได้เสนอเปิดญัตติอภิปรายทั่วไปในนโยบายว่าด้วยการจัดระเบียบทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ เป็นเหตุให้นายกรัฐมนตรีได้กราบถวายบังคมลาออกจากตำแหน่งเพื่อให้โอกาสแก่ทุกฝ่ายได้สอบสวนอย่างชอบธรรม และคณะรัฐมนตรีทั้งคณะก็ขอลาออกด้วยในวันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ.2480

    ปี พ.ศ.2480 จึงตั้งเป็นสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ให้มีการบริหารในรูปคณะกรรมการที่มีรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังเป็นประธานกรรมการ กับกรรมการอีก 4 คนที่พระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้ง แต่เนื่องจากในขณะนั้นรัชกาลที่ 8 ยังทรงพระเยาว์และได้เสด็จประทับเพื่อศึกษาที่ต่างประเทศ ภายในประเทศมีคณะผู้สำเร็จราชการแผ่นดินปฏิบัติหน้าที่แทนพระองค์ จึงมีการแต่งตั้งบุคคลในคณะราษฎรเข้าไปในสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ เช่น นายชุณห์ ปิณฑานนท์ เป็นต้น และต่อมาได้มีการประกาศใช้ พระราชบัญญัติจัดระเบียบทรัพย์สินฝ่ายพระมหากษัตริย์ พ.ศ.2484

    รัชกาลที่ 8 เสด็จสวรรคตในวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ.2489 รัฐบาลต่อมาจึงประสบทั้งปัญหาเศรษฐกิจหลังสงครามและเรื่องคดีสวรรคตรัชกาลที่ 8 อันนำไปสู่การรัฐประหาร 8 พฤศจิกายน พ.ศ.2490 รัฐบาลหลังจากนั้น มีนายควง อภัยวงศ์เป็นนายกรัฐมนตรี ได้แก้ไขพระราชบัญญัติจัดระเบียบทรัพย์สินฝ่ายพระมหากษัตริย์ พ.ศ.2479 และ พ.ศ.2484 เปลี่ยนเป็น พระราชบัญญัติระเบียบฝ่ายพระมหากษัตริย์ พ.ศ.2491 ให้สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์เป็นนิติบุคคล สามารถทำนิติกรรมสัญญาได้แต่ให้ความคุ้มครองทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ไม่ให้ต้องตกเป็นของผู้อื่น เว้นแต่เป็นพระบรมราชานุญาตด้วยการระบุว่าถึงแม้แพ้คดีก็โอนทรัพย์ให้ผู้อื่นมิได้ และมีสถานะองค์กรที่ ไม่แน่ชัดว่าเป็นองค์กรของรัฐหรือเป็นองค์กรของเอกชน แต่เป็นองค์กรที่ถูกกำหนดสถานะตามพระราชบัญญัติฉบับหนึ่ง แต่เป็นจุดเริ่มต้นสถานะองค์กรแบบใหม่ที่มีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตของสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์

    Reference

    http://www.prachatai.com/05web/th/home/page2.php?mod=mod_ptcms&Con...

    http://www.cabinet.thaigov.go.th/cab_06.htm

    http://www.kullawat.net/jot2/index.html  
    ป้ายคำค้น :
    2478 , สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ , กรมพระคลังข้างที่ , สำนักงานพระคลังข้างที่